Thở Oxy dòng cao HFNC là gì ?

2021-03-19 18:05:11

Bài viết dựa trên nghiên cứu của trong luận văn " NGHIÊN CỨU ÁP DỤNG KỸ THUẬT THỞ OXY LÀM ẨM DÒNG CAO QUA CANUN MŨI TRONG ĐIỀU TRỊ BỆNH NHÂN SUY HÔ HẤP CẤP " của Bác sỹ Đỗ Quốc Phong, Cao học khóa 23, Trường Đại học Y Hà Nội, chuyên ngành Hồi sức cấp cứu.
Tải toàn bộ luận văn tại đây

Ý nghĩa các thiết bị thở oxy dòng thấp và các thiết bị oxy dòng cao

Các thiết bị oxy dòng thấp

Thiết bị oxy dòng thấp là thiết bị chỉ đáp ứng một phần dòng không khí hít vào của bệnh nhân. Kiểu thở và tần số thở sẽ ảnh hưởng tới FiO₂ trong không khí thở vào của bệnh nhân. Các thiết bị oxy dòng thấp bao gồm:
- Gọng kính oxy: oxy với dòng từ 1-6 lít/phút sẽ được chảy vào khoang mũi - hầu bệnh nhân đổ đầy khoảng chứa giải phẫu bao gồm mũi - hầu, miệng - hầu. Ưu điểm của gọng kính oxy là dễ sử dụng, thoải mái, không ảnh hưởng đến ăn uống và cản trở nói của bệnh nhân. Nhược điểm: dễ làm khô niêm mạc và kích thích mũi hầu, FiO₂ cung cấp thay đổi, phụ thuộc vào thông khí của bệnh nhân và lưu lượng khí oxy.
- Mặt nạ đơn giản: nguyên lý của mặt nạ đơn giản là lắp thêm một khoảng chứa (chính là mặt nạ) bên cạnh khoảng chứa giải phẫu. Cũng như kính oxy, FiO₂ ở mặt nạ đơn giản thay đổi phụ thuộc vào thể tích khí lưu thông và tần số thở của bệnh nhân. Mặt nạ đơn giản có thể tạo ra FiO₂ từ 35% - 55% với tốc độ dòng oxy từ 6-12 lít/phút.
- Mặt nạ hít lại một phần, mặt nạ không hít lại....

Các thiết bị thở Oxy dòng cao

Thiết bị oxy dòng cao là thiết bị đáp ứng được hoàn toàn dòng hít vào của bệnh nhân. Kiểu thở và tần số thở của bệnh nhân không ảnh hưởng tới FiO₂. Các thiết bị oxy dòng cao bao gồm:
Mặt nạ Venturi: nguyên tắc hoạt động dựa trên việc sử dụng hiệu ứng Venturi để trộn hai hỗn hợp khí và tạo ra một dòng khí trộn rất lớn. Mặt nạ Venturi, tùy theo nhà sản xuất, có thể tạo ra FiO₂ từ 24% đến 100%. Với mỗi mức tỷ lệ phần trăm oxy trong không khí thở vào, nhà sản xuất sẽ quy định mức dòng tối thiểu.
Thở oxy dòng cao được làm ẩm qua canun mũi (HHFNC): hệ thống HHFNC có thể được coi như một hệ thống điều hòa dòng khí thở vào cho bệnh nhân, khiến bệnh nhân cảm thấy rất thoải mái. Cung cấp độ ấm và ẩm cần thiết thông qua HHFNC giúp tránh được hiện tượng khô đường thở, tránh các phản ứng viêm gây ra bởi sự khô của niêm mạc (theo Chikata Y, 2014)
Các thiết bị khác: lều oxy, mũ oxy dùng trong nhi khoa, ống chữ T để thở qua ống nội khí quản hay mở khí quản...

Sơ lược các nghiên cứu về thở HHFNC trên Thế Giới

- Năm 2010, Perlstrom nghiên cứu áp dụng HHFNC ở nhóm bệnh nhân có triệu chứng ngừng thở khi ngủ, kết quả đạt được rất khả quan. Nghiên cứu cho thấy HHFNC được dung nạp rất tốt ở nhóm bệnh nhân này, bệnh nhân cảm thấy thật sự thoải mái và không thấy có sự khó chịu khi sử dụng hệ thống này.
HHFNC ban đầu được mô tả như một phương thức hỗ trợ hô hấp ở trẻ sơ sinh thiếu tháng và hiện nay ngày càng được sử dụng rộng rãi trong việc hỗ trợ suy hô hấp ở trẻ lớn tuổi và người lớn. Hỗn hợp khí dòng cao được làm ẩm là một phương thức hỗ trợ tạo sự thoải mái, dễ dung nạp ở bệnh nhân suy hô hấp.

- Trong một nghiên cứu năm 2011 của Sztrymf và cộng sự, đánh giá tác động lâm sàng của HHFNC ở những bệnh nhân bị suy hô hấp nặng, thấy một tỷ lệ thành công 68%, tức là chỉ có 32% bệnh nhân điều trị bằng HHFNC cần thở máy sau đó.
Năm 2012, Lenglet và cộng sự nghiên cứu HHFNC đối với suy hô hấp cấp tại khoa cấp cứu thấy có liên quan với giảm đáng kể mức độ khó thở (quy mô Borg 6-3 (p<0,001) và VAS 7-3 (p<0,01)), tần số thở giảm 28-25 (p<0,001); SpO₂ tăng từ 90% đến 97% (p<0,001); giảm tỷ lệ phải đặt ống nội khí quản, kết luận: HHFNC cải thiện nhanh chóng khó thở và các thông số khác.

Trong một nghiên cứu đánh giá hiệu suất của hệ thống HHFNC, Chikata sử dụng HHFNC cho bệnh nhân suy hô hấp cấp, thời gian thở trung bình 2,8 ± 1,8 ngày (tối đa 7 ngày), tất cả bệnh nhân đều dung nạp HHFNC, không thấy các tác dụng phụ nào đáng kể. Cung cấp độ ấm và ẩm cần thiết thông qua HHFNC giúp tránh được hiện tượng khô đường thở, tránh các phản ứng viêm gây ra bởi sự khô của niêm mạc

Năm 2013, Nilius và cộng sự nghiên cứu ảnh hưởng của HHFNC trên bệnh nhân COPD có suy hô hấp mãn tính tiến triển. Sau khi sử dụng HHFNC, kết quả nhận được đa dạng, nhưng tần số thở và PaCO₂ giảm trong hầu hết các trường hợp.